Yalnızlık Beyni Zayıflatıyor!
Uzun süreli yalnızlığın ruhsal ve fiziksel sorunlara yol açabileceğini belirten uzmanlar, özellikle beyin üzerinde yarattığı olumsuz etkilere dikkat çekiyor.
Nöroloji uzmanı Prof. Dr. Barış Metin, yalnızlığın vücutta sürekli stres tepkisini tetikleyerek kortizol seviyelerini artırdığını söylüyor. Kortizol, kronik stres hormonu olup uzun süreli yalnızlık durumunda yüksek seviyelerde kalabiliyor. Bu da prefrontal korteks, amigdala ve hipokampus gibi beyin bölgelerinde yapısal ve işlevsel değişikliklere neden olabiliyor. Metin, sosyal uyarı eksikliğinin beyin işlevlerini zayıflattığını ve dijital iletişimin yüz yüze etkileşimin yerini tam olarak dolduramadığını belirtiyor.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Nöroloji Uzmanı Prof. Dr. Barış Metin, yalnızlığın beyin kimyası ve yapısı üzerindeki olumsuz etkileri ile ruhsal sağlık üzerindeki riskleri hakkında detaylı bilgi veriyor.
Kronik Yalnızlık, Hem Ruhsal Hem Fiziksel Hastalık Riskini Artırıyor!
Prof. Dr. Barış Metin’e göre uzun süreli yalnızlık, stres tepkisini tetikleyerek hipotalamo-hipofiz-adrenal (HPA) aksını sürekli aktif tutuyor. Bu durum, kortizol seviyelerinin artmasına ve zamanla nöroinflamasyon, hipokampal hasar ve bağlantı kopmalarına yol açabiliyor. Kronik yalnızlık aynı zamanda depresyon, anksiyete, Alzheimer hastalığı ve kalp hastalıkları gibi pek çok sorunun riskini artırıyor. Nörolojik açıdan yalnızlığı tanımlayan Metin’e göre, bu durum beynin sosyal ödül ve sosyal tehdit işleme ağlarını etkiliyor.
Yalnızlık Beyin Kimyasını Olumsuz Etkiliyor!
Prof. Dr. Barış Metin, yalnızlığın özellikle etkilediği beyin bölgelerini açıklıyor. Prefrontal korteks, amigdala ve hipokampus gibi bölgelerde yaşanan değişiklikler, yalnızlığın beyin kimyasını nasıl etkilediğini gösteriyor. Metin’e göre, yalnızlık durumunda bazı kimyasallar devreye giriyor; kortizol, dopamin, oksitosin ve serotonin gibi. Bu kimyasalların düzensizliği, yalnızlığın ve depresyonun artmasına neden olabiliyor.
Beyin Görüntüleme Teknikleriyle Yalnızlığın Etkileri Gözlemlenebiliyor!
Prof. Dr. Barış Metin, uzun süreli yalnızlığın özellikle yaşlılarda bilişsel işlevlerde gerilemeye neden olabileceğini belirtiyor. Yalnızlığın demans olasılığını artırdığını gösteren pek çok araştırma bulunuyor. Metin’e göre, beyin görüntüleme teknikleriyle yalnızlığın etkileri gözlemlenebiliyor. Özellikle prefrontal korteks, insula, amigdala ve hipokampus gibi bölgelerde aktivite ve şekil değişiklikleri tespit edilebiliyor.
Sosyal Uyarı Olmazsa Beyin İşlevleri Zayıflıyor!
Prof. Dr. Barış Metin, dijital iletişimin gerçek sosyal temasın yerini kısmen tutabileceğini ancak tam olarak yeterli olmadığını belirtiyor. Yüz yüze etkileşimlerde beyin özellikle çoklu duyusal ipuçlarını işleyerek oksitosin ve empati ağlarını daha fazla aktive ediyor. Bu durum, sosyal bağ hissini artırıyor. Metin’e göre, yalnız hisseden bireylerin öncelikle yakın çevrelerinden destek istemeleri önemli. Beynin sosyal uyarıya ihtiyacı olduğunu vurgulayan Metin, yalnızlık hissinin azaltılması için yaşam tarzı ve alışkanlıkların değiştirilmesi gerektiğini söylüyor.
